Sanatsal Rögar Kapakları
Japonya, ülke genelinde yerleri ve kaldırımları süsleyen, türlü türlü hikayeler barındıran rengarenk rögar kapakları ile sokak sanatını bambaşka bir boyuta taşıyor.
6000‘in üzerinde farklı tasarıma sahip bu rögar kapakları tarihsel olaylardan halk kahramanlarına, imza yapılardan çizgi film karakterlerine kadar pek çok farklı unsura yer verebiliyor.
Japonlar Bu İşi Ciddiye Alıyor
Sanatsal rögar kapakları şu sadece turistlerin ilgisini çekmek için yapılan zorlama uygulamalardan değil; bu geleneği Japonlar oldukça ciddiye alıyor.
Kapakların nerede yer aldığı, hangi sene tasarlandığı, toplamda kaç adet oldukları ve artlarında nasıl bir hikaye barındırdıkları gibi bilgileri kayıt altına alan resmi bir dernekleri bulunuyor. (Japan Society of Manhole Covers)
Ayrıca belirli aralıklarla büyük şehirlerde düzenlenen, rengarenk kapakların sergilendiği ve farklı tasarımların yarıştığı bir zirveleri dahi var.
Yazıda pek çok resmine yer verdiğim S. Morita namı diğer MRSY gibi, ülkeyi karış karış gezerek bu kapakları fotoğraflamayı hobi haline getiren Japonları, bu konuda yazılan kitapları ve İnternet üzerindeki kapsamlı blogları da unutmamak lazım tabii.
Osaka Castle @Muza-chan
Bu Gelenek Nasıl Ortaya Çıkmış?
1980lerde Japonya’nın oldukça eski olan kanalizasyon alt yapısının ülke genelinde yenilenmesine karar verilmiş.
Fakat oldukça geniş ölçekte gerçekleşecek dolayısıyla tamamlanması da epey uzun sürecek olan bu yenileme çalışmaları halka büyük bir vergi yükü getireceği için bazı kesimlerin ciddi direnişiyle karşılaşmış.
Direnişi kırmak için ne yapılması gerektiği tartışılırken imar bakanlığından yüksek bir rütbeli bir bürokrat, her belediyenin kendi rögar kapağını tasarlamakta serbest olması fikrini ortaya atmış.
Yöresel olarak kendileri için önemli olan, hatırlamaya değer gördükleri ya da ön plana çıkarmak istedikleri ne varsa kendi bölgelerindeki kapaklarda kullanabilsinler ki yapılacak işler sadece sevimsiz bir alt yapı çalışması olmaktan çıkıp kültürel boyutu da olan bir güzelleştirme projesine dönüşsün demiş.
Önerinin kabul edilmesinin ardından rögar kapakları gerçekten de belediyelerin tasarım konusunda tatlı bir rekabete giriştikleri, yerel kültürü yansıtan ve şehir düzenlemesinde ön plana çıkan bir mecra haline gelmiş resmen.
Takamatsu – Kagawa @MRSY
Tsuruga – Fukui @MRSY
Kawaguchiko Gölü – Yamanashi @MRSY
Manhole Covers @MRSY
Hofu – Yamaguchi @MRSY
Kainan – Wakayama @MRSY
Gamagori – Aichi @MRSY
Tabii zaman içinde rögar kapakları daha da renklenmiş, üzerlerindeki motifler daha da bir netleşmiş.
Hediyelik eşya üreticileri de boş durmamış. Rögar kapaklarının replikası olan bardak altlıkları, magnetler ve anahtarlıklar üretilmiş.
Ne diyeyim, gökte ararken yerde bulmak böyle bir şey olsa gerek 😀
Bu yazıyı beğendiyseniz Genel Kültür bölümüne göz atmak isteyebilirsiniz.
